30.06.2015 r.
PRAWO WSTĘPU DO LOKALU W SPÓŁDZIELNI MIESZKANIOWEJ
Przepisy ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych przydają spółdzielni prawo wstępu do lokalu osoby z niego korzystającej, w sytuacjach uregulowanych ustawowo oraz zachowaniem zasad przewidzianych w ustawie. Warto o tym wiedzieć, bo w życiu spotykamy się z przypadkami odmów osób nie do końca zapoznanych z tym obowiązkiem prawnym.
1. Awaria w lokalu.
Zgodnie z art. 6 ust.1 u.s.m. „w razie awarii wywołującej szkodę lub zagrażającej bezpośrednio powstaniem szkody, osoba korzystająca z lokalu jest obowiązana niezwłocznie udostępnić lokal w celu usunięcia awarii”.
Pod pojęciem „niezwłocznego” udostępnienia lokali rozumie się uczynienie zadość obowiązkowi spoczywającemu na osobie korzystającej z lokalu. Nie istotne jest przy tym czy osobą korzystającą jest członek spółdzielni, właściciel lokalu czy inna go użytkująca bez tytułu prawnego.
Jeżeli osoba użytkująca lokal odmawia udostępnienia lokalu (co się sporadycznie zdarza także w naszej spółdzielni), spółdzielnia ma prawo wejść do lokalu w obecności funkcjonariusza Policji, a gdy wymaga to pomocy straży pożarnej – także przy jej udziale.
W razie nieobecności w lokalu, osoby z niego korzystającej (przy czym chodzi tu
o osobę pełnoletnią) spółdzielnia uprawniona jest do wejścia do lokalu w celu podjęcia natychmiastowych działań koniecznych dla usunięcia awarii lub dokonania innych potrzebnych zabezpieczeń mających jej zapobiec lub zmniejszyć rozmiary szkody.
I tutaj podobnie jak przy sprzeciwie lokatora, spółdzielnia ma prawo do otwarcia lokalu jedynie w obecności funkcjonariusza Policji, przy ewentualnym udziale straży pożarnej, gdy taka potrzeba zaistnieje.
Po otwarciu lokalu obowiązkiem spółdzielni jest jego zabezpieczenie, jak
i zabezpieczenie znajdujących się w nim rzeczy do czasu przybycia pełnoletniego użytkownika lokalu. Zabezpieczenie lokalu może polegać na założeniu nowego zamka
w drzwiach lub zastosowaniu innych zabezpieczeń uniemożliwiających wejście tam osobom trzecim.
Z czynności otwarcia i zabezpieczenia lokalu osoba działająca w imieniu spółdzielni, biorąca udział w otwarciu lokalu powinna sporządzić protokół.
Zasadnym jest by protokół sporządzony został w formie pisemnej w dniu otwarcia lokalu
z podpisem osoby sporządzającej i osób pozostałych będących przy otwarciu, a następnie przy zabezpieczeniu lokalu.
Naruszenie przez osobę korzystającą z lokalu albo przez spółdzielnię obowiązków z art. 6 ust. 1 i 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych może, stosownie do okoliczności, prowadzić do powstania ich odpowiedzialności odszkodowawczej, zgodnie z przepisami Kodeksu Cywilnego.
2. Przegląd stanu urządzeń w lokalu oraz zastępcze wykonanie prac przez spółdzielnie.
Spółdzielnia uprawniona jest do realizacji prawa do wstępu do lokalu osoby z niego korzystającej w związku z koniecznością:
- dokonania okresowego, a w szczególnych wypadkach – również doraźnego – przeglądu stanu wyposażenia technicznego lokalu oraz ustalenia zakresu niezbędnych prac i ich wykonania.
- zastępczego wykonania przez spółdzielnię prac obowiązujących członka spółdzielni albo osobę niebędącą członkiem, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, albo właściciela lokalu niebędącego członkiem.
W obydwu tych przypadkach, aktualny staje się obowiązek udostępnienia lokalu spółdzielni, przy czym prawo nie nakłada na osobę korzystającą z lokali obowiązku niezwłocznego jego udostępnienia spółdzielni.
Dlatego wykonanie prac przez spółdzielnię zgodnie z tym zapisem ustawy wymaga wcześniejszego uzgodnienia terminu ich realizacji z użytkownikiem lokalu.
Jednocześnie termin udostępnienia lokalu nie może w myśl tego zapisu zostać jednostronnie ustalony przez spółdzielnie, bez uprzedniego uzgodnienia go z osobą korzystającą z lokalu.
W sytuacji odmowy udostępnienia lokalu spółdzielnia nie jest uprawniona – jak
w przypadku awarii – do wejścia do lokalu w obecności policji. Spółdzielni przysługuje wtedy prawo wystąpienia do sądu z powództwa o wydanie stosownego orzeczenia, nakazującego udostępnienie lokalu wskazanej przez nią osobie.
Osoba korzystająca z lokalu obowiązana będzie natomiast do naprawienia szkód poniesionych przez spółdzielnię ( i innych lokatorów) wskutek uniemożliwienia spółdzielni wykonania określonych robót w celu zabezpieczenia powstania ewentualnym szkodom.
3. Remont lub przebudowa budynku lub lokalu.
W razie zaplanowanego remontu lub przebudowy budynku lub lokalu spółdzielnia może, po wcześniejszym uzgodnieniu terminu z osobą korzystającą z lokalu, żądać udostępnienia przez nią budynku lub lokalu w celu wykonania planowanych robót. Przy czym dotyczy to robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego,
a niestanowiących bieżącej konserwacji
W razie braku uzgodnienia terminu z osobą korzystającą z lokalu, spółdzielni przysługuje prawo do wytoczenia stosownego powództwa do Sądu. W tym przypadku spółdzielnia, również nie jest uprawniona do samodzielnego wejścia do lokalu w celu wykonania remontu lub przebudowy.
Szczególna sytuacja występuje wtedy, gdy z uwagi na rodzaj remontu osoby korzystające
z lokalu obowiązane są na żądanie i koszt spółdzielni, w uzgodnionym z nią terminie przenieść się do lokalu zamiennego na okres wykonywania naprawy lub modernizacji,
w sposób ściśle przy tym oznaczony i podany do wiadomości zainteresowanych.
Przepisy ustawy nakładają na użytkownika taki obowiązek przemieszczenia się
w uzgodnionym terminie do lokalu zamiennego. Okres korzystania z takiego lokalu nie może być dłuższy niż 12 miesięcy. Lokal musi się znajdować w tej samej miejscowości i mieć powierzchnię co najmniej 10 m2 na osobę w rodzinie lub 20 m2 dla rodziny jednoosobowej.
Użytkownik lokalu zastępczego wnosi opłaty za używanie lokalu zastępczego, nie mogą być one jednak wyższe od opłat za lokal dotychczasowy.
Spółdzielnia pokrywa również koszty przenoszenia urządzeń (telefon) i ich instalacji.
----------------------------------------------
Przekazujemy Czytelnikom informacje o powyższych uwarunkowaniach, ponieważ przypadki ich zastosowania występują również u nas. Może niezbyt często, ale występują. Dotyczy to zarówno awarii instalacji wodnych i kanalizacyjnych w lokalach, remontów instalacji (np. wentylacyjnych lub spalinowych) a także remontów (likwidacja fenolu), które wymagają przemieszczenia do lokai zastępczych.
Warto je znać, kiedy potrzeba udostępnienia lokalu dotknie nas osobiście.
Marian Rusinowski