07.01.2014 r.
SPRAWNA WENTYLACJA GWARANCJĄ BEZPIECZEŃSTWA
System wentylacji to odpowiednio zaprojektowany zespół elementów i urządzeń, zapewniający wymaganą intensywność wymiany powietrza wewnętrznego na powietrze czerpane z zewnątrz. Powietrze wewnątrz budynku stale ulega zanieczyszczeniu, dlatego też podstawową rolą systemu wentylacji jest sprawna wymiana powietrza w budynku.
Prawidłowo działająca wentylacja jest niezbędna w pomieszczeniach, w których przebywają zwierzęta czy ludzie. Dopływające z zewnątrz powietrze zapewnia wymianę zużytego
i zanieczyszczonego na świeże, niezbędne do oddychania, oraz prawidłową i bezpieczną pracę urządzeń zużywających powietrze. Jest to szczególnie ważne w sytuacji dodatkowych zanieczyszczeń takich jak dym papierosowy, opary substancji chemicznych, pyły itp.
Optymalne warunki komfortu cieplnego panują w pomieszczeniach, gdy:
● temperatura powietrza w okresie zimowym wynosi 20÷22oC, a latem 23÷26oC (latem różnica temperatur między powietrzem zewnętrznym a wewnętrznym przekraczająca 7oC powoduje szok termiczny i staje się przyczyną przeziębień),
● wilgotność względna powietrza wynosi 40÷60%,
● średnia temperatura przegród otaczających jest równa temperaturze powietrza lub do niej zbliżona,
● minimalna ilość świeżego powietrza przypadające na osobę wynosi 20 m3/h, a gdy nie ma możliwości otwierania okien – 30 m3/h
● prędkość przepływu powietrza wynosi od 0,15 m/s (przy temperaturze do 20oC) do 0,5 m/s (przy temp. 26oC).
Stosowane systemy wentylacji:
1. System wentylacji naturalnej – w którym wymiana powietrza dokonuje się przy wykorzystaniu przeciągu. Od dawna stosuje się go w budownictwie, ma szereg zalet, ale również wad. Jest prosty w instalacji i niedrogi, ale jak wskazuje praktyka, często nieskuteczny w działaniu. O skuteczności decyduje bowiem wiele zmiennych czynników, między innymi temperatura wewnętrzna i zewnętrzna, siła wiatru i jego kierunek, ale też odpowiednie wykonanie i rozmieszczenie punktów wyciągowych oraz właściwa organizacja napływu powietrza zewnętrznego.
Nawet w przypadku prawidłowego zaprojektowania i wykonania zgodnie a normami taka instalacja skutecznie wymienia powietrze wewnątrz budynku przy temperaturze zewnętrznej do + 12oC, bez uwzględnienia wpływu wiatru.
Kiedy temperatura na zewnątrz wzrośnie powyżej tej wartości, należy otwierać okna. Dla usprawnienia wentylacji często stosowane są wentylatory ścienne, montowane na wlotach do kanałów wentylacyjnych. Jednak tego rozwiązania nie należy traktować jako wentylacji mechanicznej i sposobu na dostarczenie świeżego powietrza. Aby znalazło się ono
w mieszkaniu musi mieć czym dopływać.
2. Grawitacyjna wymiana powietrza – wykorzystuje się w niej różnicę ciśnień między przestrzenią wentylowaną a ujściem kanału wentylacyjnego do atmosfery. Zanieczyszczone powietrze zostaje wyssane z pomieszczenia przez kratkę wentylacyjną, a do pomieszczenia napływa powietrze zewnętrzne przez celowo wykonane nawiewy (np. okna, sterowane higroskopijne kratki nawiewne) albo nieszczelności w obudowie budynku.
3. Wentylacja mechaniczna – to sterowana mechanicznie wymiana powietrza, która może mieć wiele odmian – w zależności od sposobu wymiany powietrza, kierunku jego ruchu
w stosunku do wentylowanego pomieszczenia oraz różnicy ciśnień wewnątrz i na zewnątrz pomieszczenia. Jej zaletą jest możliwość dostosowania wydajności do faktycznych potrzeb
i stworzenie komfortowych warunków w pomieszczeniach.
Uniezależnienie wentylacji od pogody
Skuteczne uniezależnienie wentylacji od pogody i od zmiennych warunków
w pomieszczeniach jest możliwe pod warunkiem zastosowania wymuszonego przepływu powietrza przez nawiewniki i wywiew przez kanały wentylacyjne wspomagany przez odpowiednie wentylatory. Jedno z takich skutecznych rozwiązań to:
Wentylacja hybrydowa. Do jej funkcjonowania potrzebny jest specjalny wentylator, sterowany czujnikami wilgotności oraz nawiewniki w celu zapewnienia dopływu powietrza do pomieszczeń kiedy naturalny przepływ powietrza zapewnia poprawna wymiana powietrza w lokalu, to wirnik wentylatora obraca się swobodnie. Jeśli przepływ powietrza ustaje, czynnik wilgotności włącza wentylator, który zaczyna pracę i wymusza przepływ powietrza w odpowiedniej ilości.
W przypadku każdej wentylacji, w tym hybrydowej przepływ powietrza powinno się organizować tak, aby nawiew zlokalizowany był w pokojach i pomieszczeniach mało zanieczyszczonych, a jego wylot – w łazienkach, toaletach i kuchniach.
Dlatego warto lokalizować nawiewniki tak, aby zagwarantować oddzielny nawiew dla każdego pomieszczenia, a wielkości strumienia nawiewu powinny uwzględniać zmienny sposób użytkowania pomieszczeń.
Zalety wentylacji hybrydowej – to mała energochłonność, cicha praca wentylatora oraz niskie koszty inwestycyjne (koszt wentylatora lokalowego z czujnikiem wilgotności to kwota ok. 100 zł.) łatwość montażu na kratce wentylacyjnej.
Wymogi prawne.
Warunki techniczne dotyczące wentylacji regulują szczególne przepisy. Ustalają one warunki projektowania i wykonywania instalacji w budynkach.
Ze względu na nagminny problem braku świeżego powietrza w mieszkaniach, na początku 2009r. wprowadzono do Prawa Budowlanego wymóg, aby pomieszczenia, które mają inny rodzaj wentylacji niż mechaniczna, nawiewna lub nawiewno-wywiewna, miały nawiewki montowane w oknach, drzwiach balkonowych, ścianach lub innych częściach przegród zewnętrznych w celu doprowadzenia powietrza zewnętrznego w ilości niezbędnej dla potrzeb wentylacji. Te przepisy wykluczają traktowanie okien bez nawiewników jako elementu doprowadzającego powietrze wentylacyjne w przypadku zastosowania wentylacji grawitacyjnej i mechanicznej wywiewnej.
-------------------
Przedstawione powyżej informacje korespondują ze zjawiskami jakie spotykamy
w wielu naszych spółdzielczych mieszkaniach, budowanych w latach 1959-2008.W wielu
z nich wyeksploatowaną stolarkę okienną, która swoją nieszczelnością zapewniała w miarę sprawną wentylację, wymieniono na wyroby z tworzyw – często o najprostszej konstrukcji. Wprowadziły one do lokali pełną szczelność i wstrzymanie napływu grawitacyjnego powietrza co unieruchomiło wentylację w lokalach.
Na skutki nie trzeba było długo czekać – zagrzybione ściany w lokalach, odwrócenie ciągów w pionach wentylacyjnych i spalinowych, wywołujące napływ lodowatego powietrza
z kominów. Powoduje to ich schłodzenie, oraz częste zamarzanie pionów wodnych na ostatnich kondygnacjach przy ujemnych temperaturach w okresie zimy. A w budynkach gdzie są zainstalowane gazowe piecyki wody przepływowej, zakłócona wentylacja to bezpośrednie zagrożenie życia.
Dzisiaj rozszczelnienie okien, poprzez instalowanie w nich nawiewników okiennych, oraz montaż nowych okien z nawiewnikami to warunkowy obowiązek. Dostępne są też do montażu nowoczesne, automatyczne nawiewniki ścienne.
Dlatego warto o tym wiedzieć, gdy mamy problem z wentylacją w mieszkaniach i pamiętać
o tym planując ich remont czy modernizację.
Zarząd ŻSM